Starnieuws - Marrons en Inheemsen eensgezind over erkenning rechten

23 Oct, 09:00

President Desi Bouterse vrijdag in een geanimeerd gesprek met vertegenwoordigers van het traditioneel gezag. (Foto: Ramon Keijzer)

Vertegenwoordigers van Inheemsen en Marrons zijn het volkomen met elkaar eens dat hun rechten bij wet geregeld moeten worden. Zij blijken het duidelijk niet eens te zijn met het wettelijke kader dat president Desi Bouterse presenteerde. Het staatshoofd benadrukte bij de opening van de grondenrechtenconferentie vrijdag dat de republiek Suriname niet deelbaar is. De Inheemsen en Marrons namen zaterdag een resolutie aan die de uitkomst moest zijn van de conferentie in Colakreek.


De resolutie heeft de volgende inhoud:


Wij, het traditioneel gezag van Inheemse en Tribale volken in Suriname, als deelnemers aan de nationale grondenrechtenconferentie te Colakreek, op vrijdag 21 en zaterdag 22 oktober 2011, hebben na intensieve beraadslagingen unaniem besloten dat:


De concrete uitkomsten van de grondenrechtenconferentie de volgende moeten zijn:


1. Nationale erkenning van de grondenrechten der Inheemse en Tribale volken in Suriname, waarbij ook duidelijk moet worden vastgesteld dat onder ‘grondenrechten’ verstaan wordt de collectieve eigendomsrechten van de inheemse en tribale volken op hun traditionele woon– en leefgebieden. Hierbij zullen ook harde, concrete afspraken moeten worden gemaakt:
a. Dat deze nationale erkenning als minimumstandaard zal aanhouden: de VN Verklaring inzake de Rechten van Inheemse Volken (afgekort UNDRIP, aangenomen door de Algemene Vergadering van de VN op 13 september 2007) en het Saramaka vonnis en bijbehorende interpretatie van het Inter-Amerikaans Hof voor Mensenrechten (uitspraak op 28 november 2007 resp. 12 augustus 2008), met inachtneming van andere relevante afspraken en standaarden zoals vastgelegd in het internationaal recht
b. Dat deze nationale erkenning in Suriname wettelijk zal worden vastgelegd, binnen een periode van drie (3) jaar te rekenen vanaf de datum van de conferentie, en onder andere zal inhouden:
i. Toevoeging in de Grondwet van de republiek Suriname voor grondwettelijke erkenning van de collectieve rechten van inheemse en tribale volken in Suriname, binnen één (1) jaar
ii. Concipiëren en ter goedkeuring voorleggen aan de Nationale Assemblee van een Kaderwet inzake de rechten van inheemse en tribale volken in Suriname, binnen twee (2) jaar
iii. Concipiëren en ter goedkeuring voorleggen aan De Nationale Assemblee van een (organieke) Wet inzake de grondenrechten van Inheemse en Tribale volken in Suriname, binnen twee (2) jaar
iv. Concipiëren en ter goedkeuring voorleggen aan De Nationale Assemblee van andere (organieke) wetten inzake de rechten van Inheemse en Tribale volken in Suriname, onder andere over de positie van het traditioneel gezag en het recht op FPIC en participatie, binnen twee (2) jaar
v. Discussie en aanname van bovengenoemde wetten in De Nationale Assemblee binnen een jaar na indiening.


Inspraak in alle stappen
2. Overeenkomst dat alle verdere stappen betreffende de grondenrechtenkwestie (ook overeenkomstig UNDRIP en het Saramaka vonnis) het recht op free, prior and informed consent (FPIC) en het recht op volledige en effectieve participatie zullen respecteren en ook implementeren. Praktisch betekent dit dat wij effectieve inspraak hebben in alle stappen van uitvoering en in alle besluiten die worden genomen in het vervolgtraject, middels vertegenwoordigers die op onze eigen wijze door ons zelf worden aangewezen. Dit zou bijvoorbeeld kunnen gebeuren door een stuurgroep voor het proces in te stellen, die bestaat uit vertegenwoordigers van zowel inheemsen en marrons als overheid.


3. Afspraak dat alle vervolgstappen zoveel mogelijk door de inheemsen en marrons zelf, of onder onze leiding en sturing, zullen worden uitgevoerd en dat de nodige (geld)middelen zoveel mogelijk aan de traditionele autoriteiten van de inheemse en tribale volken ter beschikking gesteld zullen worden, bijv. voor demarcatieprojecten, het uitvoeren van consultaties en het aantrekken van expertise.


VN Rapporteur
4. Afspraak dat voornoemde stappen (wetgeving en vervolgtraject) ondersteuning zullen krijgen van de VN Rapporteur inzake de Rechten van Inheemse Volken en eventueel andere onafhankelijke deskundigen terzake, bijv. van de OAS.


5. Overeenkomst over het ontwerpen en uitvoeren van een grondige nationale voorlichtingscampagne (inclusief in het binnenland) over de rechten van inheemse en tribale volken i.h.b. de grondenrechten, onder leiding van een stuurgroep waarin zowel overheid als onze zelf aangewezen vertegenwoordigers zitten, en die uitgevoerd wordt door organisaties en personen door ons zelf aangewezen in samenwerking met overheidsinstanties.


Halt regering
6. Formele afkondiging van een voorlopige beleidsmaatregel zijdens de regering (bijv. middels een Staatsbesluit of een dwingende beleidsinstructie vanuit de president aan de Raad van Ministers) dat in afwachting op de juridische erkenning van de grondenrechten en andere rechten van inheemse en tribale volken in Suriname, de regering gehouden is om deze rechten alvast te respecteren en na te leven in haar dagelijks functioneren. Dit houdt praktisch onder andere in, dat er geen nieuwe concessies en andere grondtitels over inheems/marron gebieden worden uitgegeven, dat lopende aanvragen worden aangehouden en dat niet-actieve concessies/grondtitels of concessies/grondtitels waarbij er reeds conflicten bestaan, worden ingetrokken, dat wij effectief participeren in alle besluiten en/of toestemming geven voor grootschalige projecten, die op ons van invloed kunnen zijn.


Colakreek, 22 oktober 2011


De verklaring is getekend door vertegenwoordigers van het traditioneel gezag: Samaaka, Kwinti, Aluku, Pamaaka, Aluku, Matawai, 12 Okanisi lo,
granman Trio, Ashongo Alalparu, granman Wayana, Aptoe Noahe, voorzitter Vereniging van Inheemse Dorpshoofden in Suriname, kapitein Ricardo Pane, granman Samaaka, Belfon Aboikoni, granman Paamaka, namens deze hoofdkapitein Albert Kamil, granman Aukaners, namens deze kapitein Morris Siwo, hoofdkapitein Simon Toetoe Doea, granman Kwinti, namens deze Rudi Clemens, granman Aluki, stamhoofd Emanuel Jacobi, granman Matawai, namens deze kapitein Othan Tweeling.